20 marca 2016 r. (Niedziela Palmowa) w godzinach 10:00 – 18:00, na terenie Galerii Twierdza odbędzie się event z okazji IX edycji Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej.
Głównym punktem tegorocznych obchodów będą badania przesiewowe w kierunku występowania stanów przedrakowych i nowotworów jamy ustnej prowadzone przez lekarzy Centrum Stomatologii Estetycznej Multimed. Zapraszamy już dzisiaj do udziału w powyższej akcji – badania przesiewowe to najskuteczniejsza metoda profilaktyki przeciwnowotworowej. Pomimo, iż badanie nie jest testem na wykrywanie raka jamy ustnej, to może wskazać na zmiany wymagające dalszej diagnostyki.
Nowotwory jamy ustnej są jednymi z częściej diagnozowanych nowotworów w Polsce. Mimo to rzadko są rozpoznawane we wczesnym stadium rozwoju. Z tego powodu Polska znajduje się w czołówce krajów z najwyższym wskaźnikiem śmiertelności pacjentów cierpiących na raka jamy ustnej i gardła. Z nowotworów jamy ustnej najczęściej diagnozuje się raka języka (ponad połowa przypadków) i wargi.
Jakie są przyczyny tego typu nowotworów? Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka jamy ustnej i gardła?
– Główną choć nie jedyną przyczyną nowotworów jamy ustnej są czynniki wewnątrzpochodne – uwarunkowania genetyczne , zaburzenia hormonalne , metaboliczne , choroby krwi itp oraz czynniki zewnątrzpochodne takie jak palenie papierosów i nadużywanie alkoholu, zakażenie wirusem brodawczaka – zwłaszcza HPV16. Na rozwój nowotworu wpływ ma także osłabienie organizmu w wyniku leczenia immunosupresyjnego (np. po przeszczepie) czy zakażenia wirusem HIV. Dodatkowymi czynnikami ryzyka rozwoju choroby są: drażnienie błony śluzowej jamy ustnej (np. poprzez niedopasowaną protezę, nieprawidłowe uzupełnienia protetyczne czy przewlekłe stany zapalne), niedostateczna higiena jamy ustnej, działanie promieni słonecznych (dotyczy raka wargi dolnej) oraz niewłaściwa dieta, która prowadzi do niedoboru witamin (głównie wit. A, C, grupy witamin B) i składników mineralnych. Ważną rolę odgrywają także wiek i płeć – raka jamy ustnej najczęściej diagnozuje się u osób od 50. do 70. roku życia, częściej u mężczyzn. Nowotwór może się także rozwijać ze stanu przedrakowego obecnego w jamie ustnej. Stan przedrakowy może trwać bardzo długo – to wieloletni proces. Jednak, gdy przemiana nowotworowa się zacznie, jest już nieodwracalna. W jamie ustnej typową chorobą przednowotworową jest leukoplakia(rogowacenie białe) lub liszaj Wilsona, mająca wygląd szarobiałych plam, nie dających się usunąć mechanicznie, które wraz z upływem czasu grubieją i zlewają się. Objawami towarzyszącymi mogą być uczuciu suchości i ściągania błon śluzowych, a także pieczenie, jeśli występują głębsze pęknięcia. Objawem przejścia w stan nowotworowy są brodawkowate, nieregularnie odgraniczone przerosty, charakterystyczna obwódka zapalna wokół zmiany i późniejsze owrzodzenie.
Objawy nowotworów jamy ustnej i gardła nie są specyficzne. Pierwsze objawy raka jamy ustnej mogą przypominać zakażenia rozwijające się w obrębie błony śluzowej, np. aftę.
To znacznie utrudnia postawienie szybkiej diagnozy i wyleczenie nowotworu.
Sprawdź, na co zwrócić szczególną uwagę.
Objawy nowotworu jamy ustnej zwykle nie są rozpoznawane w początkowym stadium choroby. Pacjent, który zauważa zmianę na języku czy wardze, zwykle nie podejrzewa, że może być to początek nowotworu. Wówczas przez długi czas bezskutecznie stosuje środki antyseptyczne. Z tych powodów pacjenci zgłaszają się do lekarza już z objawami sugerującymi znaczny stopień zaawansowania raka. Tymczasem nowotwór jamy ustnej wykryty we wczesnym etapie rozwojowym daje 80-90% szans na wyleczenie. Dlatego jeśli zmiana w jamie ustnej (np. afta), pomimo leczenia, utrzymuje się powyżej 2-3 tygodni, należy udać się do lekarza w celu dalszej diagnostyki zmian. Najbardziej charakterystycznymi objawami zmian nowotworowych jamy ustnej są białe albo czerwone plamki, zgrubienia, owrzodzenia, guzki lub niegojące się rany. Mogą one być umiejscowione na bocznej powierzchni języka (rak języka) lub na czerwieni wargowej, zwykle dolnej (w raku wargi). Rak dna jamy ustnej zwykle nacieka na część bocznej jamy. Z kolei rak policzka zwykle jest zlokalizowany przy ujściu ślinianki. Guz może pojawić się także na dziąśle, podniebieniu twardym i trójkącie zatrzonowcowym (za drugim zębem trzonowym w żuchwie). Wówczas pojawiają się: ból, uczucie drętwienia, krwawienie , zlokalizowane rozchwianie i ból zębów, trudności przy połykaniu, nieprzyjemny zapach z ust, ślinotok. Charakterystycznym objawem jest także powiększenie węzłów chłonnych szyi.
Wciąż zbyt mała jest świadomość zagrożeń wynikających z zaniechania prawidłowej diagnostyki i leczenia zmian występujących na błonach śluzowych.
Profilaktyka przednowotworowa to przede wszystkim wnikliwe badanie nie tylko zębów ale i błony śluzowej jamy ustnej oraz badanie głowy i szyi. Dlatego osoby mające wątpliwości co do stanu zdrowia ich jamy ustnej powinny się udać do stomatologa oraz wykonać badania przesiewowe w kierunku stanów przedrakowych i nowotworów jamy ustnej. Wykrywanie wczesnych zmian jest możliwe m.in. dzięki lampie Microlux lub urządzeniu Oralitest wykorzystującemu zjawisko fluorescencji w stomatologii. Jest to proste, bezinwazyjne badanie pozwalające określić, czy zmiana na błonie śluzowej pacjenta powinna być dalej diagnozowana poprzez pobranie wycinka do badania histopatologicznego. To tylko 5 minutowa inwestycja we własne zdrowie i życie.
Opracowanie:
Kinga Uchman
lekarz dentysta
Małgorzata Górska
lekarz dentysta
Centrum Stomatologii Estetycznej
Multimed
Zamość, ul. Śląska 40,
tel. 84 639 63 30, 500 028 652,
rejestracja@multimedzamosc.pl
www.bezbolesnie.pl
www.facebook.com/bezbolesnie