Wielkanoc jest najstarszym i najważniejszym świętem chrześcijańskim. Jest to święto ruchome (między 22 marca a 25 kwietnia), w tym roku wypada w pierwszy weekend kwietnia. Warto więc już zacząć świąteczne porządki i dobrze przygotować się do świąt.Długo spierano się, kiedy Wielkanoc ma być obchodzona. Dopiero podczas Soboru Nicejskiego w 325 r. ustalono, że obchodzić ją będziemy w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca. Święta Wielkanocne poprzedza Wielki Post.
Trwa on 40 dni. Zaczyna się od Środy Popielcowej, tego dnia podczas nabożeństwa w kościołach posypuje się głowy wiernych popiołem, powstałym w wyniku spalenia palm wielkanocnych z zeszłego roku. Kiedyś wierzono, że posypuje się głowy popiołem ze szczątków ludzkich znalezionych na cmentarzach. Od IV wieku posypywano głowy osobom, które publicznie odprawiały pokutę. Osoby te nie mogły powracać do kościoła, aż do spowiedzi wielkanocnej odbywającej się w Wielki Czwartek. Od X wieku posypywanie popiołem stało się obrzędem dla wszystkich wiernych – symbolem pokuty, żalu za grzechy, gotowości do Wielkiego Postu – umartwień i rozważań. W wiekach XVIII i XIX – a w niektórych rejonach również na początku XX wieku – księża posypywali popiołem najważniejszego człowieka z rodziny – ojca, dziada oraz dawali mu nieco popiołu do modlitewnika. W domach osoba ta „dawała popielec” rodzinie – czyli posypywała głowy popiołem domownikom. Wielki Post miał być okresem umartwień, pobożności, dobrych uczynków, umiarkowania. Zazwyczaj na czas Wielkiego Postu ludzie rezygnowali z palenia tytoniu, picia alkoholu. Nie urządzano zabaw, spotkań towarzyskich (spotykano się na wspólnych modlitwach), nie śpiewano i nie grano.
Tydzień poprzedzający Wielkanoc, tzw. Wielki Tydzień – wtedy wspomina się najistotniejsze dla chrześcijan wydarzenia i przygotowuje się do świąt m.in. uczęszczając na codzienne nabożeństwa. Niedziela poprzedzająca Wielkanoc to Niedziela Palmowa – obchodzona jest tłumnie i uroczyście. Dawniej w tym dniu inscenizowano triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy – obrzęd polegał na procesjonalnym obchodzeniu kościoła wewnątrz lub na zewnątrz. Głównym atrybutem tego święta są palmy.
Przed świętami przygotowujemy również święconkę, którą w Wielką Sobotę zanosimy w pięknie ozdobionych koszyczkach do kościoła w celu poświęcenia produktów. W koszyczku wielkanocnym nie może zabraknąć przede wszystkim jajek, które są symbolami nowego życia, zwykle mamy je w postaci kolorowych pisanek, a także baranka zazwyczaj wykonanego z czekolady lub cukru. Baranek symbolizuje umęczonego Chrystusa. Poświęcić należy również: chleb, wędlinę, chrzan, pieprz, ciasta świąteczne i sól. Na stole wielkanocnym, obok mięs i ciast, stawiamy koszyk ze święconką. Śniadanie wielkanocne, po porannej Mszy rezurekcyjnej, rozpoczyna się zazwyczaj od dzielenia się poświęconym jajkiem, podobne jest w swej formie i symbolice do bożonarodzeniowego zwyczaju łamania się opłatkiem.
A na koniec lanie wody – czyli Lany Poniedziałek. Oblewać można wszystkich i wszędzie. Zmoczone tego dnia panny miały większe szanse na zamążpójście. A jeśli któraś się obraziła – to nieprędko znalazła męża.
Wszystkim naszych Czytelnikom życzymy spokojnych, radosnych, spędzonych w rodzinnym gronie, pełnych nadziei Świąt Wielkiej Nocy.
Mazurki, babki, jajka niespodzianki – Jak święta – to i świąteczne wypieki. A to nasze świąteczne propozycje na wielkanocny stół.
Mazurek pomarańczowy
2 duże pomarańcze
20 dag cukru
6 jajek
20 daj mąki ziemniaczanej
tłuszcz do smarowania formy
Pomarańcze dokładnie wyszorować i sparzyć wrzątkiem. Na tarce z małymi otworami zetrzeć delikatnie skórkę, nie naruszając białej warstwy. Miąższ pomarańczy obrać z białej skórki i błonek, usunąć pestki i pokroić w niewielką kostkę. Przełożyć do małego rondelka i dusić około 20 min., stale mieszając, na małym ogniu, jeśli trzeba podlać 1-2 łyżkami wody. Rozgotowane pomarańcze przetrzeć przez sito lub zmiksować. Dodać startą skórkę i cukier, a następnie, stale ucierając, dodawać po jednym żółtku, a potem po łyżce mąkę ziemniaczaną. Białka ubić ze szczyptą soli na sztywną pianę, delikatnie połączyć z masą pomarańczową. Małą blachę natłuścić i wysypać mąką ziemniaczaną. Delikatnie przełożyć ciasto i wstawić do nagrzanego piekarnika (ok. 200 ̊C) na 15-20 min.
Jajka z niespodzianką
12 wydmuszek
2-3 torebki galaretek o różnym smaku i kolorze
Wydmuszki ostrożnie wypłukać zimną wodą (najlepiej strzykawką). W każdej wydmuszce jeden otwór zakleić plastrem i ustawić w pojemniku do jaj otworem do dołu. Galaretki przygotować , ostudzić. Ostrożnie wypełnić wydmuszki galaretką (strzykawką o pojemności 20 cm). Odstawić w chłodne miejsce do zupełnego zastygnięcia. Wydmuszki włożyć na chwilę do gorącej wody i delikatnie Obrać ze skorupek. Zamiast galaretek można wykorzystać polewę czekoladową.
Szybka babka szampańska
4 jajka
2 ½ szklanki mąki pszennej
¾ szklanki oliwy lub oleju słonecznikowego
1 ½ szklanki cukru
cukier waniliowy
¾ szklanki szampana lub białego wina
1 torebka proszku do pieczenia
Sól
tłuszcz do formy
cukier puder do posypania
Mąkę przesiać z proszkiem do pieczenia. Żółtka ubić z cukrem i cukrem waniliowym do białości, następnie, stale ubijając, dodawać po łyżce mąkę z proszkiem., olej, wino. Białka ubić na sztywno ze szczyptą soli na sztywną pianę, delikatnie połączyć z ciastem. Przełożyć do natłuszczonej formy babkowej i wstawić do nagrzanego piekarnika (200-220 ̊C) na ok. 40 min. Posypać cukrem pudrem lub polukrować.
Najprostszy lukier
sok z cytryny
przesiany cukier puder
Sok z cytryny ucierać z cukrem pudrem do chwili, gdy powstanie jednolita, gęsta masa.