Bohater tego odcinka „Ludzi z Pasją” nie zna pojęcia nudy, ani braku zajęcia. Od kilkunastu lat z detektywistycznym zacięciem bada przeszłość regionu i zajmuje się sztuką ludową. Barbara Typek, bo o niej mowa z wykształcenia jest plastykiem, historykiem sztuki i historykiem.
Od urodzenia mieszka w Wożuczynie gdzie pracuje jako nauczyciel. – Stale gromadzę informacje o dawnych zwyczajach, wydarzeniach, wybitnych postaciach, sztuce ludowej, zabytkach. Zbieram stare zdjęcia, przedmioty, najchętniej meble, które sama poddaję konserwacji. – opowiada Pani Basia. W 1995 r. Barbara Typek uzyskała Grand Prix w Wojewódzkim Konkursie „Moja Mała Ojczyzna” za „Przewodnik po Wożuczynie”. Rok później napisała pracę magisterską pt. „Zespół pałacowy w Wożuczynie. Polski Petit Trianon”. Tak zaczęła się jej pasja Wożuczynem, która z czasem rozszerzyła się na jego okolice. Pani Basia swoje odkrycia i spostrzeżenia publikuje w m.in. w Zamojskim Kwartalniku Kulturalnym i Tygodniku Tomaszowskim. Jest autorką scenariuszy widowisk obrzędowych np. „Jaka wigilia, taki cały rok”, „Zapusty”, „Święte wieczory”, „Noc Świętojańska”. Swoją pasją stara się zarażać uczniów, którzy pod jej okiem co roku startują w konkursach o tematyce regionalnej. – Wielokulturowość regionu, na którym leży gmina Rachanie, sprawia, że w kręgu moich zainteresowań są też inne kultury – Ukraińcy i Żydzi. O tych ostatnich, dzięki wieloletniej pracy badawczej uczniów pod moim kierunkiem, jak i samodzielnych badań, powstał już pokaźny zbiór niepublikowanych materiałów, a nawet „Przewodnik po miejscach związanych z narodem żydowskim w gminie Rachanie” – cieszy się BarbaraTypek.
Pasja regionalizmem doprowadziła moją rozmówczynię do założenia wspólnie z przyjaciółmi w styczniu 2011 r. Stowarzyszenia Miłośników Wożuczyna i Okolic. Oczywiście pani Basia została jego prezesem. Organizacja stale się rozwija, o czym można poczytać na działającej prężnie stronie www.wożuczyn.pl. Aktualnie Stowarzyszenie tworzy Izbę Regionalną w części zabytkowej organistówki w Wożuczynie – jedyną w gminie i najbliższej okolicy. Działania pani Typek na polu szerzenia regionalizmu, zostały dostrzeżone. W maju 2011 r. Pani Basia odebrała srebrną odznakę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Za opiekę nad Zabytkami”. Regionalizm nie jest jej jedyną pasją.
Od wielu lat mieszkanka Wożuczyna realizuje się jako twórca ludowy. – W wolnych chwilach skrzętnie zajmuję się bibułkarstwem, plastyką obrzędową – tworzę wyroby ze słomy, pisanki, stroiki, tradycyjne ozdoby, wycinanki. Wykonuję wieńce dożynkowe, haftuje sztandary, tkam szmaciaki (chodniki w paski), szyję aplikacje ścienne i obrazy z tkanin oraz patchworki, konserwuję meble i wiele innych rzeczy – wymienia Barbara Typek.
Jej prace regularnie trafiają na wystawy indywidualne i zbiorowe m.in. w Domu Kultury „Okrąglak” w Zamościu, w Domu Kultury w Grabowcu, czy na VII Ogólnopolskie Biennale Twórczości Plastycznej Nauczycieli w Lublinie. Od 1999 r. uczestniczy w Międzynarodowych Nadbużańskich Spotkaniach Artystycznych w Hrubieszowie oraz reprezentuje Wożuczyn i gminę na regionalnych dożynkach, kiermaszach i wystawach. Mieszkańcy Zamościa od kilku lat maja okazję oglądać jej pisanki z suchych roślinek, podczas Kiermaszu Wielkanocnego na Rynku Wielkim.
Jako twórca chętnie bierze udział w konkursach ogólnopolskich i regionalnych, osiągając sukcesy np. II Ogólnopolski Konkurs “Igłą malowane”. Będąc członkiem Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego – oddział Zamość, Barbara Typek stale prowadzi warsztaty z zakresu tradycyjnych ozdób i technik. Obecnie pani Basia kończy pracę nad książką o Wożuczynie, którą chciałaby wydać…