Bitwa, do której doszło pod Osuchami 25/26 czerwca 1944 r., stała się największą bitwą partyzancką II wojny światowej, a jednocześnie największym partyzanckim cmentarzem w Europie. Lasy pod Osuchami stały się piekłem na ziemi dla żołnierzy polskiej Armii Podziemnej. Stali się celem niemieckiej akcji przeciwpartyzanckiej. 30 tysięcy niemieckich żołnierzy okrążyło partyzantów przeobrażając Puszczę Solską w kocioł, z którego nie było wyjścia.
Uroczystości związane z obchodami 68. rocznicy Bitwy pod Osuchami odbędą się 24 czerwca br. Początek o godz. 9:30. Jak co roku wezmą w nich udział m.in. liczne poczty sztandarowe, żyjący uczestnicy bitwy – przybyli z całej Polski żołnierze AK, wojsko, parlamentarzyści, władze państwowe. Dużym zainteresowaniem cieszy się inscenizacja historyczna w wykonaniu grup rekonstrukcji historycznych. W programie również wystawy okolicznościowe, pokazy działania radiostacji, projekcje multimedialne materiałów o bitwie pod Osuchami. Tegoroczne obchody zostały połączone ze zbiórką pieniędzy na rzecz pierwszego filmu fabularnego o Żołnierzach Wyklętych, w ramach akcji „Ratujmy Roja”. – Dotychczasowi sponsorzy z Telewizją Polską na czele wycofali się z części swoich własnych decyzji o udzieleniu finansowania dla „Historii Roja”– w ten sposób załamał się ustanowiony jesienią 2009 roku – wynoszący 10 milionów złotych budżet filmu (…). Ponieważ nie możemy liczyć – ani na polityków, ani na przywiązanie TVP do promowania produkcji zgodnych z jego misją programową – jeśli chcemy, aby ten wspaniały film został ukończony i stał się szeroko dostępny – musimy wziąć sprawy we własne ręce – piszą twórcy filmu.
„Historia Roja” jest pierwszym w historii polskiej kinematografii filmem poświęconym Żołnierzom Narodowych Sił Zbrojnych. Z racji ogromnych wysiłków, jakie system komunistyczny włożył w walkę z czcią i pamięcią o żołnierzach NSZ – grupę tę przyjęło się określać jako „Żołnierzy Wyklętych”. Film opowiada historię Mieczysława Dziemieszkiewicza – żołnierza Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, odznaczonym pośmiertnie w 2007 roku Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski przez śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który projekt filmu obdarzył jednym ze swoich ostatnich patronatów. Jerzy Zalewski – autor filmu wpadł na pomysł nakręcenia filmu w 2004 roku po spotkaniu z Janem Białostockim, wnukiem Ignacego Oziewicza, pierwszego komendanta Narodowych Sił Zbrojnych. Białostocki w hołdzie dziadkowi, w latach 1998-2003 zebrał zrealizowane amatorsko świadectwa żołnierzy NSZ i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Powstał z tego niezwykły, około stu- godzinny materiał, frapujący i bezcenny. Kilkuletnie obcowanie z zarejestrowanymi przez Białostockiego postaciami, archiwami i dokumentami dotyczącymi NSZ i NZW zaowocowało powstaniem projektu serialu pt. Żołnierze wyklęci oraz scenariuszem filmu fabularnego pt. Historia Roja.
Projekcje kopi roboczej filmu będzie można obejrzeć 25 czerwca br. w CKF w Zamościu o godz. 18.00 (wstęp wolny, rezerwacja 84 639 23 13). Spotkanie z reżyserem filmu Jerzym Zalewski odbędzie się 23 czerwca br. w Revia Park w Zamościu. Dzień wcześniej niedokończony film obejrzą uczniowie szkół z naszego regionu. Gazeta Miasta objęła patronat medialny nad tegorocznymi obchodami oraz akcją „Ratujmy Roja”.