Odrestaurowana, zabytkowa synagoga w Zamościu otwiera swoje podwoje dla Żydów i Polaków. W budynku będą funkcjonowały: centrum kultury, muzeum oraz miejsce modlitwy dla odwiedzających miasto grup żydowskich.
We wtorek, 5 kwietnia br., zrewitalizowaną bożnicę uroczyście oddano do użytku. – W tym miejscu, w tej pięknej, zabytkowej, renesansowej synagodze toczył się dialog dwóch źródeł judaizmu – Sefardyjczyków i Aszkenazyjczyków. Chcielibyśmy, aby i teraz służyła ona dialogowi polsko-żydowskiemu i lokalnej społeczności. To coś w rodzaju mostu – mówił podczas otwarcia Zvi Rav-Ner, ambasador Izraela w Polsce. Stwierdził również, że ważne jest, aby w synagodze spotykali się młodzi Żydzi i Polacy, ponieważ trzeba rozmawiać o swojej wspólnej przyszłości tak jak i o historii. Michael Schudrich, naczelny rabin Polski, odśpiewał psalmy i zgodnie z żydowskim zwyczajem na drzwiach do synagogi – wewnętrznych i zewnętrznych – przybił pudełeczka z fragmentami Tory. W uroczystościach uczestniczyli Żydzi z Izraela, USA, Wielkiej Brytanii oraz delegacje gmin żydowskich z Polski. Do Zamościa przybyli m.in.: Isaac Herzog, członek Knesetu oraz ambasadorowie: USA – Lee Feinstein, Niemiec – Ruediger Freiherr von Fritsch, Norwegii – J.E. Enok Nygaard. Władze kościelne reprezentował biskup lubelski, Mieczysław Cisło, byli obecni również przedstawiciele władz samorządowych z gospodarzem miasta Marcinem Zamoyskim na czele. Na zakończenie zaproszeni goście wysłuchali koncertu pieśni sefardyjskich w wykonaniu Anny Jagielskiej-Riveiro. Uświetnieniem otwarcia synagogi jest trzydniowa międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona historii i kulturze Żydów w Zamościu i na Zamojszczyźnie, którą zainaugurował prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek z KUL w Lublinie. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął prezydent Bronisław Komorowski. Zamojska synagoga powstała na początku XVII wieku z inicjatywy Żydów Sefardyjskich. W czasie II wojny światowej Niemcy zdewastowali bożnicę i urządzili w niej stajnie i warsztaty stolarskie. Od lat 60. w synagodze działała biblioteka miejska. W 2002 roku obiekt przejęła Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, która za 1,7 mln euro doprowadziła zaniedbaną synagogę do dawnej świetności. Obecnie w budynku działa punkt informacji Szlaku Chasydzkiego i centrum kultury „Synagoga”. Niebawem ruszy multimedialne muzeum historii Żydów Zamościa, które powstanie we współpracy z Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie.