Serdecznie zapraszam Państwa do udziału w konferencji poświęconej projektowi „Geopark – Kamienny Las na Roztoczu”, która odbędzie się 30 listopada br. (piątek) w Roztoczańskim Centrum Naukowo-Edukacyjnym (Roztoczański Park Narodowy) ul. Biały Słup 16 w Zwierzyńcu. Konferencja rozpocznie się o godz. 9:30.
Geopark – to obszar o ścisłe określonych i wyznaczonych granicach, zawierający obiekty o szczególnych wartościach geologicznych dla geoturystyki i edukacji ekologicznej, które zostały udokumentowane w wyniku inwentaryzacji i waloryzacji. Dodatkowymi elementami , wspomagającymi utworzenie geoparku są: stanowiska archeologiczne, wybitne walory kulturowe i historyczne regionu oraz jego wartości przyrodnicze. Geoparki nie stanowią prawnej formy ochrony.
Geoparki tworzy się w celu:
– promowania dziedzictwa geologicznego i geomorfologicznego terenu geoparku,
– rozwoju geoturystyki,
– ochrony dziedzictwa geologicznego,
– edukacji i kształtowania właściwych postaw społeczeństwa
Pomysł tworzenia geoparków został sformułowany w latach 90-tych XX wieku przez Oddział do Spraw Nauk o Ziemi UNESCO. W 1998 r. UNESCO uruchomiło program utworzenia Globalnej Sieci Narodowych Geoparków , który ma objąć ponad 500 Geoparków.
Do końca 2011 roku powstało 77 geoparków UNESCO. W Polsce status Geoparku Krajowego Polski otrzymały trzy geoparki:
– Łuk Mużakowa,
– Góra Św. Anny
– Karkonoski Park Narodowy wraz z otuliną.
Obecnie o status Geoparku Krajowego stara się Geopark „Kamienny Las na Roztoczu”. Dokumentację Geoparku „Kamienny Las na Roztoczu „ opracował zespół naukowców pod kierunkiem prof. Marka Krąpca.
Obszar projektowanego Geoparku obejmuje powierzchnię 641 km² pomiędzy miejscowościami Hrebenne –Horyniec Zdrój –Narol-Zwierzyniec-Lipowiec. Administracyjnie Geopark znajduje się na terenie województwa lubelskiego i obejmuje fragmenty powiatów: tomaszowskiego, biłgorajskiego, zamojskiego oraz na obszarze województwa podkarpackiego , obejmując północną część powiatu lubaczowskiego. Teren projektowanego Geoparku „Kamienny Las na Roztoczu” obejmuje fragmenty następujących obszarów chronionych:
1. Roztoczańskiego Parku Narodowego (głównie otulinę)
2. Szczebrzeszyńskiego Parku Krajobrazowego,
3. Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego,
4. Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej
5. Południoworoztoczańskiego Parku Krajobrazowego.
Prace inwentaryzacyjne objęły ponad 160 stanowisk geologicznych (geostanowisk), czyli miejsc i obiektów, które umożliwiają poznanie procesów kształtowania wnętrza i powierzchni Ziemi. 20 geostanowisk uznano za bazowe. Geostanowiskami są : odkrywki skalne, kamieniołomy , skarpy drogowe, kopalnie, jaskinie, głazy, wodospady, wąwozy, źródliska a także miejsca występowania rzadkich skał. Znaczenie naukowe mają wszystkie zbadane obiekty, jednak , tylko niektóre są atrakcyjne i dostępne dla turystów. Aby ułatwić poznanie „obrazów” budowy Ziemi terenu Roztocza poniżej przedstawimy wybrane miejsca, które koniecznie trzeba zobaczyć, znajdujące się w granicach projektowanego Geoparku i w jego sąsiedztwie.